Ezaugarriak

50. Ablatibo/partitibo alternantzia: -(r)ik (v -tik)

Horia: hizkera eredua lekukotua
Urdina: hizkera eredua ez da lekukotzen

(2) ene ondorik
(3a) Etxetik heldu niz
(3b) Behereko etxeetarik heldu niz
(4a) Etxe(r)ik horra niz
(4b) Peko etxeeta(r)ik horra niz
(5a) Maule(r)ik jin da
(5b) Menditik jin da
(6a) etxeti
(6b) menditi
(7a) etxetikan
(7b) menditikan

Deskribapen laburra
Erantzunak
Aipamenak
Kapitulua
Laburdurak

Euskaltzaindia. 1985. Euskal Gramatika: Lehen Urratsak I. Iruñea: Institución Príncipe de Viana eta Euskaltzaindia. [Reprinted in Euskaltzaindia. 1991]

Hualde, José Ignacio. 2003b. «Non-finite Forms». In José Ignacio Hualde and Jon Ortiz de Urbina (eds.), A Grammar of Basque. Berlin: Mouton de Gruyter. 196-246.

Hualde, José Ignacio. 2016. «On Basque dialects». In Beatriz Fernández and Jon Ortiz de Urbina (eds.), Microparameters in the grammar of Basque. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins. 15-36.

Lafon, René. 1948. «Sur les suffixes casuels -ti et -rik». EJ 2, [Reprinted in Lafon 1999. Vasconiana (Iker 11), 199-207. Bilbo: Euskaltzaindia]

Oyharçabal, Beñat, Irantzu Epelde and Jasone Salaberria. 2009. Norantz proiektua. [Available in the Internet: http://norantz.org/]

Zuazo, Koldo. 2004. Euskalkiak, herriaren lekukoak. Donostia: Elkar.

Zuazo, Koldo. 2008. Euskalkiak, euskararen dialektoak. Donostia: Elkar.

Zuazo, Koldo. 2013. The dialects of Basque. Reno: University of Nevada.

v. Postposizioak (Lokatiboak)

Hizkera eredua. Gaur egungo euskaran, postposizio ablatiboa -tik da.

(1)	ene ondotik
	ene ondo.ABL

Hizkera eredua 1. Hizkera batzuetan -(r)ik partitiboa ere badago singularreko formetan. Forma hau ablatibo marka zaharraren aztarna da.

(2)	ene ondorik
	ene ondo.PRTV (Euskaltzaindia 1985: 403)

Honen berri non: Bizkaiera (Euskaltzaindia 1985: 403).

Hizkera eredua 2. Hizkera batzuetan -(r)ik pluraleko formetan azaltzen da (-etarik).

(3a)	Etxetik	heldu	niz
	etxe.ABL	hel.PTCP	1ABS.izan

(3b)	Behereko	etxeetarik	heldu	niz
	beheko	etxe.PL.ABL	hel.PTCP	1ABS.izan (MAIHE, Oihartzabal et al. 2009)

Honen berri non: ekialdeko hizkerak, Lafon (1948), Hualde (2003b: 185), Oihartzabal et al. (2009).

Hizkera eredua 3. Hizkera batzuetan, singularrean zein pluralean dago -(r)ik.

(4a)	Etxe(r)ik	horra	niz
	etxe.ABL	hor.ALL	1ABS.izan

(4b)	Peko etxeeta(r)ik	horra	niz
	beheko etxe.PL.ABL	hor.ALL	1ABS.izan (PIEPA, Oihartzabal et al. 2009)

Honen berri non: Zuberera (Oihartzabal et al. 2009).

Azpi-hizkera eredua 3

. Hizkera batzuetan -(r)ik darabilte izen bereziekin eta -ti(k) izen arruntekin.

(5a)	Maule(r)ik	jin	da
	Maule.ABL	jin.PTCP	(3ABS).izan

(5b)	Menditik	jin	da
	mendi.ABL	jin.PTCP	(3ABS).izan

Honen berri non: Zuberera (Zuazo 2004: 40, 2013: 30).

Hizkera eredua 4. Zenbait hizkeratan -ti dago.

(6a)	etxeti
	etxe.ABL

(6b)	menditi
	mendi.ABL

Honen berri non: «a number of geographically discontinuous areas.» (Hualde 2016).

Hizkera eredua 5. Hizkera batzuetan -tik(an) azaltzen da.

(7a)	etxetikan
	etxe.ABL

(7b)	menditikan
	mendi.ABL

Kapitulua: Postposizioak (Lokatiboak)

Gako-hitzak: ablatiboa, lokatiboak, partitiboa, postposizioak

Oharrak:

Mendebaldeko euskaran -(r)ik-en agerpena etxerik etxe bezalako esamoldeetara mugatzen da, Zuazoren (2008: 71, 2013: 47) arabera.
«The ablative suffix -tik may derive from a sequence -ti-rik (where -ti may originally have had a wider locational meaning and -rik is the partitive suffix.» (Hualde 2016).

Aipamenak:

Euskaltzaindia (1985: 403), Hualde (2003b: 185, 2016), Lafon (1948), Oyharçabal, Epelde and Salaberria (2009), Zuazo (2004, 2008, 2013)