58. Perifrasi progresiboak: ibili, egon jardun, erauntsi (v ari izan)
Horia: hizkera eredua lekukotua
Urdina: hizkera eredua ez da lekukotzen
(2a) Karate ikasten dago
(2b) Karate ikasten dabil
(3) Karate ikasten dihardu
(4a) Labuantzan iduntsi dit eretretala artino
(4b) iduntsi diat bazter xahatzen
Demirdache, Hamida and Myriam Uribe-Etxebarria. 2000. «The Primitives of Temporal Relations». In R. Martin, D. Michaels and J.Uriagereka (eds.), Step by step. Essays on Minimalist syntax in honor of Howard Lasnik. Cambridge, MA: the MIT Press. 157-186.
Holmer, Anders. 1999. «An active analysis of Basque ergativity». Fontes Linguae Vasconum 81: 189-225.
Hualde, José Ignacio and Jon Ortiz de Urbina. 1987. «Restructuring with ARI». ASJU International Journal of Basque Philology, XXI-2, 425-452.
Laka, Itziar. 2004. «Ari progresiboaz: euskararen kasu markak». In Pablo Albizu and Beatriz Fernández (eds.), Euskal Gramatika XXI. mendearen atarian: arazo zaharrak, azterbide berriak. Bilbao: UPV/EHU. 113-132.
Laka, Itziar. 2006. «Deriving Split Ergativity in the Progressive: the Case of Basque». In Alana Johns, Diane Massam and Juvénal Ndayiragije (eds.), Ergativity: Emerging Issues. Dordrecht/Berlin: Springer. 173-195.
Ortiz de Urbina, Jon. 2003a. «Periphrastic constructions». In José Ignacio Hualde and Jon Ortiz de Urbina (eds.), A grammar of Basque. Berlin / New York: Mouton De Gruyter. 284-299.
Zuazo, Koldo. 2008. Euskalkiak, euskararen dialektoak. Donostia: Elkar.
Zuazo, Koldo. 2013. The dialects of Basque. Reno: University of Nevada.
Eredu orokorra. Erdialdeko eta ekialdeko hizkeretan, ari izan erabiltzen da progresiboa adierazteko.
| (1) | Karate | ikasten | ari | da |
| karate.ABS | ikas.IPFV | PROG | (3ABS).izan |
Hizkera eredua 1. Euskalki batzuetan ez da ari izan erabiltzen eta bere ordez egon eta ibili erabiltzen dira:
| (2a) | Karate | ikasten | dago |
| karate.ABS | ikas.IPFV | (3ABS).egon |
| (2b) | Karate | ikasten | dabil |
| karate.ABS | ikas.IPFV | (3ABS).ibil (Zuazo 2008:77) |
Honen berri non: mendebaldeko hizkerak (Zuazo 2008: 77, 2013: 49), Hualde (2016).
Hizkera eredua 2. Hizkera batzuetan jardun ere aurki daiteke:
| (3) | Karate | ikasten | dihardu |
| karate.ABS | ikas.IPFV | 3SG.ABS.jardun (Zuazo 2008: 77) |
Honen berri non: Deba ibarreko iparralde muturrean.
Hizkera eredua 3. Hizkera batzuetan erauntsi (>iduntsi) erabiltzen da ari izan-ekin batera.
| (4a) | Labuantzan iduntsi dit eretretala artino |
| ‘Nekazaritzan aritu naiz jubilazioa arte.’ |
| (4b) | Iduntsi diat bazter xahatzen |
| ‘Aritu nauk bazter garbitzen.’ (Zuazo 2013: 31, ikus halaber 2008: 54) |
Honen berri non: Zuberera (Zuazo 2008: 54; 2013: 31).
Kapitulua: Iragangaiztasuna eta iragankortasuna
Gako-hitzak: aditz laguntzaile alternantzia, aspektu progresiboa, ergatibotasuna, iragangaiztasuna/iragankortasuna
Aipamenak:
Demirdache, Hamida and Myriam Uribe-Etxebarria. 2000. «The Primitives of Temporal Relations». In R. Martin, D. Michaels and J.Uriagereka (eds.), Step by step. Essays on Minimalist syntax in honor of Howard Lasnik. Cambridge, MA: the MIT Press. 157-186.
Holmer, Anders. 1999. «An active analysis of Basque ergativity». Fontes Linguae Vasconum 81: 189-225.
Hualde, José Ignacio and Jon Ortiz de Urbina. 1987. «Restructuring with ARI». ASJU International Journal of Basque Philology, XXI-2, 425-452.
Laka, Itziar. 2004. «Ari progresiboaz: euskararen kasu markak». In Pablo Albizu and Beatriz Fernández (eds.), Euskal Gramatika XXI. mendearen atarian: arazo zaharrak, azterbide berriak. Bilbao: UPV/EHU. 113-132.
Laka, Itziar. 2006. «Deriving Split Ergativity in the Progressive: the Case of Basque». In Alana Johns, Diane Massam and Juvénal Ndayiragije (eds.), Ergativity: Emerging Issues. Dordrecht/Berlin: Springer. 173-195.
Ortiz de Urbina, Jon. 2003a. «Periphrastic constructions». In José Ignacio Hualde and Jon Ortiz de Urbina (eds.), A grammar of Basque. Berlin / New York: Mouton De Gruyter. 284-299.
Zuazo, Koldo. 2008. Euskalkiak, euskararen dialektoak. Donostia: Elkar.
Zuazo, Koldo. 2013. The dialects of Basque. Reno: University of Nevada.
BiV kodea
Herria
Euskalkia
Balioa
Datu emailea
Aramaio
Mendebaldekoa
Bai
Txipi Ormaetxea
Arizkun (Baztan)
Nafarra
Bai
Pello Salaburu
Artea
Mendebaldekoa
Bai
Igor Estankona
Azpeitia
Erdialdekoa
Bai
Patxi Goenaga
Bergara
Mendebaldekoa
Bai
Alexander Artzelus
Elgoibar
Mendebaldekoa
Bai
Ane Odria
Errenteria
Erdialdekoa
Bai
Aritz Irurtzun
Gernika
Mendebaldekoa
Bai
Alaine Barruetabeña
Getxo
Mendebaldekoa
Bai
Xabier Bilbao
Hernani
Erdialdekoa
Bai
Eñaut Agirre
Itsasondo
Erdialdekoa
Bai
Urtzi Etxeberria
Lekeitio
Mendebaldekoa
Bai
Arantzazu Elordieta
Loiu
Mendebaldekoa
Bai
Oihana Astobieta
Mallabia
Mendebaldekoa
Bai
Koldo Zuazo
Mungia
Mendebaldekoa
Bai
Miren Ibarluzea
Otxandio
Mendebaldekoa
Bai
Xabier Burgete
Arbizu
Nafarra
Ez
Juanjo Olasagarre
Beizama
Erdialdekoa
Ez
Lourdes Otaegi
Etxaleku (Imotz)
Erdialdekoa
Ez
Imotz
Goizueta
Nafarra
Ez
Juan Jose Zubiri
Irun
Erdialdekoa
Ez
Ricardo Etxepare
Larresoro
Nafar-lapurtarra
Ez
Céline Mounole
Mezkiritz (Erroibar)
Nafarra
Ez
Orreaga Ibarra
Oragarre
Nafar-lapurtarra
Ez
Itxaro Borda
Orbaizeta
Nafarra
Ez
Iñaki Camino
Urdiñarbe
Zuberotarra
Ez
Maider Bedaxagar
Ziburu
Nafar-lapurtarra
Ez
Maitena Duhalde
BiV kodea
Herria
Euskalkia
Balioa
Datu emailea
Aramaio
Mendebaldekoa
Bai
Txipi Ormaetxea
Arbizu
Nafarra
Bai
Juanjo Olasagarre
Arizkun (Baztan)
Nafarra
Bai
Pello Salaburu
Artea
Mendebaldekoa
Bai
Igor Estankona
Beizama
Erdialdekoa
Bai
Lourdes Otaegi
Bergara
Mendebaldekoa
Bai
Alexander Artzelus
Elgoibar
Mendebaldekoa
Bai
Ane Odria
Errenteria
Erdialdekoa
Bai
Aritz Irurtzun
Gernika
Mendebaldekoa
Bai
Alaine Barruetabeña
Getxo
Mendebaldekoa
Bai
Xabier Bilbao
Goizueta
Nafarra
Bai
Juan Jose Zubiri
Irun
Erdialdekoa
Bai
Ricardo Etxepare
Lekeitio
Mendebaldekoa
Bai
Arantzazu Elordieta
Loiu
Mendebaldekoa
Bai
Oihana Astobieta
Mallabia
Mendebaldekoa
Bai
Koldo Zuazo
Mungia
Mendebaldekoa
Bai
Miren Ibarluzea
Oragarre
Nafar-lapurtarra
Bai
Itxaro Borda
Otxandio
Mendebaldekoa
Bai
Xabier Burgete
Urdiain
Nafarra
Bai
Iñigo Urrestarazu
Ziburu
Nafar-lapurtarra
Bai
Maitena Duhalde
Azpeitia
Erdialdekoa
Ez
Patxi Goenaga
Etxaleku (Imotz)
Erdialdekoa
Ez
Imotz
Hernani
Erdialdekoa
Ez
Eñaut Agirre
Itsasondo
Erdialdekoa
Ez
Urtzi Etxeberria
Larresoro
Nafar-lapurtarra
Ez
Céline Mounole
Mezkiritz (Erroibar)
Nafarra
Ez
Orreaga Ibarra
Orbaizeta
Nafarra
Ez
Iñaki Camino
Urdiñarbe
Zuberotarra
Ez
Maider Bedaxagar
BiV kodea
Herria
Euskalkia
Balioa
Datu emailea
Aramaio
Mendebaldekoa
Bai
Txipi Ormaetxea
Azpeitia
Erdialdekoa
Bai
Patxi Goenaga
Beizama
Erdialdekoa
Bai
Lourdes Otaegi
Bergara
Mendebaldekoa
Bai
Alexander Artzelus
Elgoibar
Mendebaldekoa
Bai
Ane Odria
Errenteria
Erdialdekoa
Bai
Aritz Irurtzun
Mallabia
Mendebaldekoa
Bai
Koldo Zuazo
Arbizu
Nafarra
Ez
Juanjo Olasagarre
Arizkun (Baztan)
Nafarra
Ez
Pello Salaburu
Artea
Mendebaldekoa
Ez
Igor Estankona
Etxaleku (Imotz)
Erdialdekoa
Ez
Imotz
Gernika
Mendebaldekoa
Ez
Alaine Barruetabeña
Getxo
Mendebaldekoa
Ez
Xabier Bilbao
Goizueta
Nafarra
Ez
Juan Jose Zubiri
Hernani
Erdialdekoa
Ez
Eñaut Agirre
Irun
Erdialdekoa
Ez
Ricardo Etxepare
Itsasondo
Erdialdekoa
Ez
Urtzi Etxeberria
Larresoro
Nafar-lapurtarra
Ez
Céline Mounole
Lekeitio
Mendebaldekoa
Ez
Arantzazu Elordieta
Loiu
Mendebaldekoa
Ez
Oihana Astobieta
Mezkiritz (Erroibar)
Nafarra
Ez
Orreaga Ibarra
Mungia
Mendebaldekoa
Ez
Miren Ibarluzea
Oragarre
Nafar-lapurtarra
Ez
Itxaro Borda
Orbaizeta
Nafarra
Ez
Iñaki Camino
Otxandio
Mendebaldekoa
Ez
Xabier Burgete
Urdiain
Nafarra
Ez
Iñigo Urrestarazu
Urdiñarbe
Zuberotarra
Ez
Maider Bedaxagar
Ziburu
Nafar-lapurtarra
Ez
Maitena Duhalde
BiV kodea
Herria
Euskalkia
Balioa
Datu emailea
Oragarre
Nafar-lapurtarra
Bai
Itxaro Borda
Urdiñarbe
Zuberotarra
Bai
Maider Bedaxagar
Aramaio
Mendebaldekoa
Ez
Txipi Ormaetxea
Arbizu
Nafarra
Ez
Juanjo Olasagarre
Arizkun (Baztan)
Nafarra
Ez
Pello Salaburu
Artea
Mendebaldekoa
Ez
Igor Estankona
Azpeitia
Erdialdekoa
Ez
Patxi Goenaga
Beizama
Erdialdekoa
Ez
Lourdes Otaegi
Bergara
Mendebaldekoa
Ez
Alexander Artzelus
Elgoibar
Mendebaldekoa
Ez
Ane Odria
Errenteria
Erdialdekoa
Ez
Aritz Irurtzun
Etxaleku (Imotz)
Erdialdekoa
Ez
Imotz
Gernika
Mendebaldekoa
Ez
Alaine Barruetabeña
Getxo
Mendebaldekoa
Ez
Xabier Bilbao
Goizueta
Nafarra
Ez
Juan Jose Zubiri
Hernani
Erdialdekoa
Ez
Eñaut Agirre
Irun
Erdialdekoa
Ez
Ricardo Etxepare
Itsasondo
Erdialdekoa
Ez
Urtzi Etxeberria
Larresoro
Nafar-lapurtarra
Ez
Céline Mounole
Lekeitio
Mendebaldekoa
Ez
Arantzazu Elordieta
Loiu
Mendebaldekoa
Ez
Oihana Astobieta
Mallabia
Mendebaldekoa
Ez
Koldo Zuazo
Mezkiritz (Erroibar)
Nafarra
Ez
Orreaga Ibarra
Mungia
Mendebaldekoa
Ez
Miren Ibarluzea
Orbaizeta
Nafarra
Ez
Iñaki Camino
Urdiain
Nafarra
Ez
Iñigo Urrestarazu
Ziburu
Nafar-lapurtarra
Ez
Maitena Duhalde
BiV kodea
Herria
Euskalkia
Balioa
Datu emailea
Oragarre
Nafar-lapurtarra
Bai
Itxaro Borda
Urdiñarbe
Zuberotarra
Bai
Maider Bedaxagar
Aramaio
Mendebaldekoa
Ez
Txipi Ormaetxea
Arbizu
Nafarra
Ez
Juanjo Olasagarre
Arizkun (Baztan)
Nafarra
Ez
Pello Salaburu
Artea
Mendebaldekoa
Ez
Igor Estankona
Azpeitia
Erdialdekoa
Ez
Patxi Goenaga
Beizama
Erdialdekoa
Ez
Lourdes Otaegi
Bergara
Mendebaldekoa
Ez
Alexander Artzelus
Elgoibar
Mendebaldekoa
Ez
Ane Odria
Errenteria
Erdialdekoa
Ez
Aritz Irurtzun
Etxaleku (Imotz)
Erdialdekoa
Ez
Imotz
Gernika
Mendebaldekoa
Ez
Alaine Barruetabeña
Getxo
Mendebaldekoa
Ez
Xabier Bilbao
Goizueta
Nafarra
Ez
Juan Jose Zubiri
Hernani
Erdialdekoa
Ez
Eñaut Agirre
Irun
Erdialdekoa
Ez
Ricardo Etxepare
Itsasondo
Erdialdekoa
Ez
Urtzi Etxeberria
Larresoro
Nafar-lapurtarra
Ez
Céline Mounole
Lekeitio
Mendebaldekoa
Ez
Arantzazu Elordieta
Loiu
Mendebaldekoa
Ez
Oihana Astobieta
Mallabia
Mendebaldekoa
Ez
Koldo Zuazo
Mezkiritz (Erroibar)
Nafarra
Ez
Orreaga Ibarra
Mungia
Mendebaldekoa
Ez
Miren Ibarluzea
Orbaizeta
Nafarra
Ez
Iñaki Camino
Urdiain
Nafarra
Ez
Iñigo Urrestarazu
Ziburu
Nafar-lapurtarra
Ez
Maitena Duhalde
ABL: ablatiboa
ABS: absolutiboa
ABSERG: absolutiboa Ergatiboaren Lekualdatzearen testuinguruan
ALL: adlatiboa
ALLO: alokutiboa
APPL: aplikatiboa
BN: mugatua
CAUS: arazlea
COMP: konplementatzailea
DAT: datiboa
DD: datiboaren lekualdatzea
DEST: destinatiboa
ED: Ergatiboaren Lekualdatzea
ERG: ergatiboa
FAM: familiartekoa
F: femeninoa
GEN: genitiboa
IPFV: burutugabea
INE: inesiboa
INS: instrumentala
M: maskulinoa
MOD: modua
NMLZ: nominalizatzailea
NONFAM: ez-familiartekoa (2. pertsona)
NP: izen sintagma
PTCP: partizipioa
PST: lehenaldia
PL: plurala
POST: postposizioa
PROG: progresiboa
PROS: prospektiboa
PRTV: partitiboa
REL: erlaziozko postposizioa
RES: erresultatiboa
SG: singularra
SOC: soziatiboa
TERM: muga-adlatiboa
UNBN: mugagabea
Datu-base honetako laburdurek Leipzigeko Glosatze Arauak (ing. Leipzig Glossing Rules) jarraitzen dituzte.
