53. Instrumentalaren eta inesiboaren alternantzia denborazko modifikatzaileetan: instrumentala (-z) (v inesiboa (-n))
Horia: hizkera eredua lekukotua
Urdina: hizkera eredua ez da lekukotzen
(2a) Bi minutuz etorri naiz
(2b) Bi minutuz egin dut korrika
Euskaltzaindia. 2000. Hiztegi Batua. Bilbo: Euskaltzaindia.
Eredu orokorra. Denbora adberbio telikoek inesiboa hartu ohi dute. Euskaltzaindiaren (2000, #110 araua) arabera, denbora unitatea jarraia baldin bada, inesibo mugatua (-an) erabili behar da. Dena den, hiztun askok inesibo mugagabea (-tan) ere onartzen dute. Bestalde, denbora adberbio atelikoak biluzik eta instrumentalarekin azaldu ohi dira.
| (1a) | Bi minutuan/ Bi minututan | etorri | naiz |
| bi minutu.BN.INE/ bi minutu.UNBN.INE | etor.PTCP | 1SG.ABS.izan |
| (1b) | Bi minutuz | egin | dut | korrika |
| bi minutu.INS | egin.PTCP | edun.1SG.ERG | korrika |
Hizkera eredua. Hizkera batzuetan, denbora adberbio telikoaren burua intrumentala (-z) da, eta ondorioz, denbora adberbio teliko zein atelikoetan postposizio berbera azaltzen da.
| (2a) | Bi minutuz | etorri | naiz |
| bi minutu.INS | etor.PTCP | 1SG.ABS.izan |
| (2b) | Bi minutuz | egin | dut | korrika |
| bi minutu.INS | egin.PTCP | edun.1SG.ERG | korrika |
Honen berri non: ipar-ekialdeko hizkerak.
Kapitulua: Postposizioak (Lokatiboak)
Gako-hitzak: aspektua, denborazko adberbioak, lokatiboak, modifikatzaileak, postposizioak, telikotasuna
Aipamenak:
Euskaltzaindia. 2000. Hiztegi Batua. Bilbo: Euskaltzaindia.
BiV kodea
Herria
Euskalkia
Balioa
Datu emailea
Arizkun (Baztan)
Nafarra
Bai
Pello Salaburu
Larresoro
Nafar-lapurtarra
Bai
Céline Mounole
Oragarre
Nafar-lapurtarra
Bai
Itxaro Borda
Urdiñarbe
Zuberotarra
Bai
Maider Bedaxagar
Ziburu
Nafar-lapurtarra
Bai
Maitena Duhalde
Aramaio
Mendebaldekoa
Ez
Txipi Ormaetxea
Arbizu
Nafarra
Ez
Juanjo Olasagarre
Artea
Mendebaldekoa
Ez
Igor Estankona
Azpeitia
Erdialdekoa
Ez
Patxi Goenaga
Beizama
Erdialdekoa
Ez
Lourdes Otaegi
Bergara
Mendebaldekoa
Ez
Alexander Artzelus
Elgoibar
Mendebaldekoa
Ez
Ane Odria
Errenteria
Erdialdekoa
Ez
Aritz Irurtzun
Etxaleku (Imotz)
Erdialdekoa
Ez
Imotz
Gernika
Mendebaldekoa
Ez
Alaine Barruetabeña
Getxo
Mendebaldekoa
Ez
Xabier Bilbao
Goizueta
Nafarra
Ez
Juan Jose Zubiri
Hernani
Erdialdekoa
Ez
Eñaut Agirre
Irun
Erdialdekoa
Ez
Ricardo Etxepare
Itsasondo
Erdialdekoa
Ez
Urtzi Etxeberria
Lekeitio
Mendebaldekoa
Ez
Arantzazu Elordieta
Loiu
Mendebaldekoa
Ez
Oihana Astobieta
Mallabia
Mendebaldekoa
Ez
Koldo Zuazo
Mezkiritz (Erroibar)
Nafarra
Ez
Orreaga Ibarra
Mungia
Mendebaldekoa
Ez
Miren Ibarluzea
Otxandio
Mendebaldekoa
Ez
Xabier Burgete
BiV kodea
Herria
Euskalkia
Balioa
Datu emailea
Arizkun (Baztan)
Nafarra
Bai
Pello Salaburu
Beizama
Erdialdekoa
Bai
Lourdes Otaegi
Bergara
Mendebaldekoa
Bai
Alexander Artzelus
Errenteria
Erdialdekoa
Bai
Aritz Irurtzun
Etxaleku (Imotz)
Erdialdekoa
Bai
Imotz
Hernani
Erdialdekoa
Bai
Eñaut Agirre
Irun
Erdialdekoa
Bai
Ricardo Etxepare
Itsasondo
Erdialdekoa
Bai
Urtzi Etxeberria
Larresoro
Nafar-lapurtarra
Bai
Céline Mounole
Loiu
Mendebaldekoa
Bai
Oihana Astobieta
Oragarre
Nafar-lapurtarra
Bai
Itxaro Borda
Orbaizeta
Nafarra
Bai
Iñaki Camino
Urdiñarbe
Zuberotarra
Bai
Maider Bedaxagar
Ziburu
Nafar-lapurtarra
Bai
Maitena Duhalde
Aramaio
Mendebaldekoa
Ez
Txipi Ormaetxea
Arbizu
Nafarra
Ez
Juanjo Olasagarre
Artea
Mendebaldekoa
Ez
Igor Estankona
Elgoibar
Mendebaldekoa
Ez
Ane Odria
Gernika
Mendebaldekoa
Ez
Alaine Barruetabeña
Getxo
Mendebaldekoa
Ez
Xabier Bilbao
Goizueta
Nafarra
Ez
Juan Jose Zubiri
Lekeitio
Mendebaldekoa
Ez
Arantzazu Elordieta
Mallabia
Mendebaldekoa
Ez
Koldo Zuazo
Mezkiritz (Erroibar)
Nafarra
Ez
Orreaga Ibarra
Mungia
Mendebaldekoa
Ez
Miren Ibarluzea
Otxandio
Mendebaldekoa
Ez
Xabier Burgete
ABL: ablatiboa
ABS: absolutiboa
ABSERG: absolutiboa Ergatiboaren Lekualdatzearen testuinguruan
ALL: adlatiboa
ALLO: alokutiboa
APPL: aplikatiboa
BN: mugatua
CAUS: arazlea
COMP: konplementatzailea
DAT: datiboa
DD: datiboaren lekualdatzea
DEST: destinatiboa
ED: Ergatiboaren Lekualdatzea
ERG: ergatiboa
FAM: familiartekoa
F: femeninoa
GEN: genitiboa
IPFV: burutugabea
INE: inesiboa
INS: instrumentala
M: maskulinoa
MOD: modua
NMLZ: nominalizatzailea
NONFAM: ez-familiartekoa (2. pertsona)
NP: izen sintagma
PTCP: partizipioa
PST: lehenaldia
PL: plurala
POST: postposizioa
PROG: progresiboa
PROS: prospektiboa
PRTV: partitiboa
REL: erlaziozko postposizioa
RES: erresultatiboa
SG: singularra
SOC: soziatiboa
TERM: muga-adlatiboa
UNBN: mugagabea
Datu-base honetako laburdurek Leipzigeko Glosatze Arauak (ing. Leipzig Glossing Rules) jarraitzen dituzte.
