Ezaugarriak

16. Ergatiboaren lekualdatzearen neutralizazioa: emon dostezun (v zeunstan, zenidan)  
Horia: hizkera eredua lekukotua
Urdina: hizkera eredua ez da lekukotzen
(2) emon dostezun
(3) egin doten
(4) eman zidazun

Barruetabeña, Alaine. 2016. «Ergatiboaren lekualdatzearen neutralizazioa Gernikan». handout, Euskal Dialektologia Mintegia, UPV/EHU.

Hualde, José Ignacio. 2000. «Bizkaiko kostaldeko hizkerak gaur eta bihar». In Koldo Zuazo (eds.), Dialektologia gaiak. Vitoria-Gasteiz: Arabako Foru Aldundia. 16-25.

Hualde, José Ignacio. 2002. «On the loss of Ergative Displacement in Basque and the role of analogy in the development of morphological paradigms». Lincom Europa 1, 219-230.

Laka, Itziar. 1988. «Configurational heads in Inflectional Morphology: The structure of the inflected forms in Basque». International Journal of Basque Linguistics and Philology (ASJU) XXII-2. Donostia: Gipuzkoako Foru Aldundia. 343-366.

Laka, Itziar. 1993a. «The Structure of Inflection: a Case Study in X° Syntax». In José Ignacio Hualde and Jon Ortiz de Urbina (eds.), Generative Studies in Basque Linguistics. Current Issues in Linguistic Theory. John Benjamins Publishing Company. 21-70.

Bestelako deiturak: Ergatiboaren lekualdatzearen galera

Eredu orokorra. Ergatiboaren Lekualdatzea (EL) (Laka 1988, 1993a) euskalki guztien ezaugarri orokorra da. EL gertatzen den formetan, 1. eta 2. pertsonako ergatibo argumentuek absolutibo klitikoekin (komunztadura aurrizkiekin) egiten dute komunztadura lehenaldiko aditz formetan.

(1a) egin dut
egin.PTCP (3ABS).edun.1SG.ERG
(1b) egin nuen
egin.PTCP 1SG.ABSERG.edun.PST (EL)

Hizkera eredua 1. EL-ren neutralizazioa (Hualde 2000, 2002). EL-rik gabeko hizkeretan, ergatibo argumentuei ergatibo klitikoak (komunztadura atzizkiak) ezartzen zaizkie sistematikoki EL-ren testuinguruetan. EL-ren neutralizazioa batik bat aditz ditrantsitiboetan gertatzen da.

(2) emon dostezun
eman.PTCP (3ABS).edun.1SG.DAT.2ERG.PST (EL-ren neutralizazioa)

Azpi-hizkera eredua 1
. EL-rik gabeko hizkera batzuetan, EL-ren neutralizazioa aditz iragankorretan ere gertatzen da.

(3) egin doten
egin.PTCP (3ABS).edun.1SG.ERG.PST (EL-ren neutralizazioa)

Hizkera eredua 2. EL-ren Neutralizazio Partziala (Hualde 2000, 2002). EL-dun hizkeretan, ergatibo argumentu batzuei ergatibo klitikoak esleitzen zaizkie (komunztadura atzizkiak) EL-ren testuinguruetan.

(4) eman zidazun
eman.PTCP (3ABS).1SG.DAT.edun.2ERG.PST (EL-ren neutralizazio partziala)

Kapitulua: Kasu eta komunztadura

Gako-hitzak: ergatiboaren lekualdatzea, ergatiboaren lekualdatzearen galera, ergatiboaren lekualdatzearen neutralizazio partziala, ergatiboaren lekualdatzearen neutralizazioa, ergatibotasuna, kasua, komunztadura/klitikoak

Aipamenak:

Barruetabeña (2016), Hualde (2000, 2002), Laka (1988, 1993a)

Barruetabeña, Alaine. 2016. «Ergatiboaren lekualdatzearen neutralizazioa Gernikan». handout, Euskal Dialektologia Mintegia, UPV/EHU.

Hualde, José Ignacio. 2000. «Bizkaiko kostaldeko hizkerak gaur eta bihar». In Koldo Zuazo (eds.), Dialektologia gaiak. Vitoria-Gasteiz: Arabako Foru Aldundia. 16-25.

Hualde, José Ignacio. 2002. «On the loss of Ergative Displacement in Basque and the role of analogy in the development of morphological paradigms». Lincom Europa 1, 219-230.

Laka, Itziar. 1988. «Configurational heads in Inflectional Morphology: The structure of the inflected forms in Basque». International Journal of Basque Linguistics and Philology (ASJU) XXII-2. Donostia: Gipuzkoako Foru Aldundia. 343-366.

Laka, Itziar. 1993a. «The Structure of Inflection: a Case Study in X° Syntax». In José Ignacio Hualde and Jon Ortiz de Urbina (eds.), Generative Studies in Basque Linguistics. Current Issues in Linguistic Theory. John Benjamins Publishing Company. 21-70.

gorde erantzunak honela: csv | xls | xml
BiV kodea
Herria
Euskalkia
Balioa
Datu emailea
Artea
Mendebaldekoa
Bai
Igor Estankona
Bergara
Mendebaldekoa
Bai
Alexander Artzelus
Gernika
Mendebaldekoa
Bai
Alaine Barruetabeña
Loiu
Mendebaldekoa
Bai
Oihana Astobieta
Mungia
Mendebaldekoa
Bai
Miren Ibarluzea
Aramaio
Mendebaldekoa
Ez
Txipi Ormaetxea
Arbizu
Nafarra
Ez
Juanjo Olasagarre
Arizkun (Baztan)
Nafarra
Ez
Pello Salaburu
Azpeitia
Erdialdekoa
Ez
Patxi Goenaga
Beizama
Erdialdekoa
Ez
Lourdes Otaegi
Errenteria
Erdialdekoa
Ez
Aritz Irurtzun
Etxaleku (Imotz)
Erdialdekoa
Ez
Imotz
Getxo
Mendebaldekoa
Ez
Xabier Bilbao
Goizueta
Nafarra
Ez
Juan Jose Zubiri
Hernani
Erdialdekoa
Ez
Eñaut Agirre
Irun
Erdialdekoa
Ez
Ricardo Etxepare
Itsasondo
Erdialdekoa
Ez
Urtzi Etxeberria
Larresoro
Nafar-lapurtarra
Ez
Céline Mounole
Lekeitio
Mendebaldekoa
Ez
Arantzazu Elordieta
Mallabia
Mendebaldekoa
Ez
Koldo Zuazo
Mezkiritz (Erroibar)
Nafarra
Ez
Orreaga Ibarra
Oragarre
Nafar-lapurtarra
Ez
Itxaro Borda
Orbaizeta
Nafarra
Ez
Iñaki Camino
Otxandio
Mendebaldekoa
Ez
Xabier Burgete
Urdiain
Nafarra
Ez
Iñigo Urrestarazu
Urdiñarbe
Zuberotarra
Ez
Maider Bedaxagar
Ziburu
Nafar-lapurtarra
Ez
Maitena Duhalde
gorde erantzunak honela: csv | xls | xml
BiV kodea
Herria
Euskalkia
Balioa
Datu emailea
Lekeitio
Mendebaldekoa
Bai
Arantzazu Elordieta
Mungia
Mendebaldekoa
Bai
Miren Ibarluzea
Aramaio
Mendebaldekoa
Ez
Txipi Ormaetxea
Arbizu
Nafarra
Ez
Juanjo Olasagarre
Arizkun (Baztan)
Nafarra
Ez
Pello Salaburu
Artea
Mendebaldekoa
Ez
Igor Estankona
Azpeitia
Erdialdekoa
Ez
Patxi Goenaga
Beizama
Erdialdekoa
Ez
Lourdes Otaegi
Bergara
Mendebaldekoa
Ez
Alexander Artzelus
Errenteria
Erdialdekoa
Ez
Aritz Irurtzun
Etxaleku (Imotz)
Erdialdekoa
Ez
Imotz
Gernika
Mendebaldekoa
Ez
Alaine Barruetabeña
Getxo
Mendebaldekoa
Ez
Xabier Bilbao
Goizueta
Nafarra
Ez
Juan Jose Zubiri
Hernani
Erdialdekoa
Ez
Eñaut Agirre
Irun
Erdialdekoa
Ez
Ricardo Etxepare
Itsasondo
Erdialdekoa
Ez
Urtzi Etxeberria
Larresoro
Nafar-lapurtarra
Ez
Céline Mounole
Loiu
Mendebaldekoa
Ez
Oihana Astobieta
Mallabia
Mendebaldekoa
Ez
Koldo Zuazo
Mezkiritz (Erroibar)
Nafarra
Ez
Orreaga Ibarra
Oragarre
Nafar-lapurtarra
Ez
Itxaro Borda
Orbaizeta
Nafarra
Ez
Iñaki Camino
Otxandio
Mendebaldekoa
Ez
Xabier Burgete
Urdiain
Nafarra
Ez
Iñigo Urrestarazu
Urdiñarbe
Zuberotarra
Ez
Maider Bedaxagar
Ziburu
Nafar-lapurtarra
Ez
Maitena Duhalde
gorde erantzunak honela: csv | xls | xml
BiV kodea
Herria
Euskalkia
Balioa
Datu emailea
Aramaio
Mendebaldekoa
Bai
Txipi Ormaetxea
Azpeitia
Erdialdekoa
Bai
Patxi Goenaga
Beizama
Erdialdekoa
Bai
Lourdes Otaegi
Bergara
Mendebaldekoa
Bai
Alexander Artzelus
Errenteria
Erdialdekoa
Bai
Aritz Irurtzun
Hernani
Erdialdekoa
Bai
Eñaut Agirre
Itsasondo
Erdialdekoa
Bai
Urtzi Etxeberria
Lekeitio
Mendebaldekoa
Bai
Arantzazu Elordieta
Loiu
Mendebaldekoa
Bai
Oihana Astobieta
Mallabia
Mendebaldekoa
Bai
Koldo Zuazo
Mezkiritz (Erroibar)
Nafarra
Bai
Orreaga Ibarra
Mungia
Mendebaldekoa
Bai
Miren Ibarluzea
Otxandio
Mendebaldekoa
Bai
Xabier Burgete
Arbizu
Nafarra
Ez
Juanjo Olasagarre
Arizkun (Baztan)
Nafarra
Ez
Pello Salaburu
Artea
Mendebaldekoa
Ez
Igor Estankona
Etxaleku (Imotz)
Erdialdekoa
Ez
Imotz
Gernika
Mendebaldekoa
Ez
Alaine Barruetabeña
Goizueta
Nafarra
Ez
Juan Jose Zubiri
Irun
Erdialdekoa
Ez
Ricardo Etxepare
Larresoro
Nafar-lapurtarra
Ez
Céline Mounole
Oragarre
Nafar-lapurtarra
Ez
Itxaro Borda
Orbaizeta
Nafarra
Ez
Iñaki Camino
Urdiain
Nafarra
Ez
Iñigo Urrestarazu
Urdiñarbe
Zuberotarra
Ez
Maider Bedaxagar
Ziburu
Nafar-lapurtarra
Ez
Maitena Duhalde

ABL: ablatiboa

ABS: absolutiboa

ABSERG: absolutiboa Ergatiboaren Lekualdatzearen testuinguruan

ALL: adlatiboa

ALLO: alokutiboa

APPL: aplikatiboa

BN: mugatua

CAUS: arazlea

COMP: konplementatzailea

DAT: datiboa

DD: datiboaren lekualdatzea

DEST: destinatiboa

ED: Ergatiboaren Lekualdatzea

ERG: ergatiboa

FAM: familiartekoa

F: femeninoa

GEN: genitiboa

IPFV: burutugabea

INE: inesiboa

INS: instrumentala

M: maskulinoa

MOD: modua

NMLZ: nominalizatzailea

NONFAM: ez-familiartekoa (2. pertsona)

NP: izen sintagma

PTCP: partizipioa

PST: lehenaldia

PL: plurala

POST: postposizioa

PROG: progresiboa

PROS: prospektiboa

PRTV: partitiboa

REL: erlaziozko postposizioa

RES: erresultatiboa

SG: singularra

SOC: soziatiboa

TERM: muga-adlatiboa

UNBN: mugagabea

Datu-base honetako laburdurek Leipzigeko Glosatze Arauak (ing. Leipzig Glossing Rules) jarraitzen dituzte.